|
|
|
|
HISTORIA SZKOŁY (oświaty) (1864–2000)
Historia Szkoły Podstawowej w Sadowiu sięga czasów XIX w. Jej istnienie jest nierozerwalnie związane z ukazem uwłaszczeniowym cara rosyjskiego Aleksandra II z roku 1864. W wyniku tego ukazu zostały stworzone podwaliny umożliwiające założenie szkoły powszechnej na terenie obecnej gminy Sadowie z siedzibą w Ruszkowie. Otrzymała ona trzy morgi gruntu pod budowę szkoły.
Staraniem miejscowych władz wybudowano drewniany budynek, w którym mieściła się jedna klasa i mieszkanie dla kierownika szkoły. Nauka w szkole odbywała się w języku rosyjskim, który wprowadzono jako przedmiot nauczania w roku 1871. W ten sposób carat odbierał Polakom prawo uczenia się w języku ojczystym, dzieci zaś zmuszał do nauki w języku obcym i jej nieznanym. Doprowadziło to w konsekwencji do strajku szkolnego w 1905 roku. Uczniowie rzucali kałamarzami w portret cara, wyrażając tym samym sprzeciw wobec polityki rusyfikacji.
W 1914 roku przystąpiono do budowy nowej, większej szkoły. Koszty budowy w 75% pokryła ludność miejscowa, pozostałe 25% sfinansowały władze państwowe.
Nowy budynek miał podwyższone fundamenty, a na nich wybudowano pięć sal lekcyjnych. W piwnicy mieściła się sala do zajęć praktycznych. Działało już wówczas siedem oddziałów klasowych. Szkoła cieszyła się dużą popularnością, ze względu na wysoki poziom nauczania. Zwracano szczególną uwagę na naukę języka ojczystego i kaligrafię (umiejętność pięknego i wyraźnego pisania). Dostęp do szkoły był ograniczony. W pierwszej kolejności przyjmowano dzieci zamożnych mieszkańców gminy.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku język ojczysty powrócił do polskich szkół.
W latach 1924 -1925 kierownikiem Szkoły Powszechnej w Ruszkowie był Jan Adamski, z którym współpracowali nauczyciele: Adamska, Daśkiewicz, Snopkiewicz.
Od 1932 roku, tj. od wprowadzenia w życie ustawy jędrzejowskiej objęto wszystkie dzieci począwszy od siódmego roku życia siedmioletnim obowiązkiem szkolnym. Dzięki temu liczba dzieci uczęszczających do szkoły znacznie wzrosła. W latach trzydziestych stanowisko kierownika szkoły piastował Jan Gryźniak.
W pierwszych latach okupacji niemieckiej z programu nauczania usunięto historię, patriotyczne elementy języka polskiego i geografię Polski. W celu uniemożliwienia nauczania zabronionych przedmiotów, już w grudniu 1939 roku ukazało się pismo urzędu Generalnego Gubernatora zalecające kierownikom szkół natychmiastowe zebranie podręczników do historii, geografii i języka polskiego. Grono nauczycielskie szkoły' w Ruszkowie z narażaniem życia ukrywało podręczniki i wartościowe książki, nie dopuszczając do zniszczenia ich przez Niemców. W latach okupacji prowadzono w szkole tajne nauczanie, które miało początkowo charakter działań niezorganizowanych i samorzutnych. Najczęściej było to nauczanie realizowane w ramach jawnej szkoły powszechnej, tzn. na legalnych lekcjach przerabiano zakazane przedmioty. Na tajnych kompletach nauczano tylko te przedmioty, które zostały zakazane przez okupanta. Wśród nauczycieli prowadzących tajne nauczanie wyróżnić należy ówczesnego kierownika szkoły Jana Gryźniaka, nauczycieli: Jana Dużaka, Teodozję Wąs i Józefa Nogala.
W okresie okupacji prowadzono także pracę oświatową wśród dorosłych, początkowo przez Józefa Nogala a po nim funkcję głównego działacza oświaty dorosłych przejął Stanisław Kasiński.
W budynku szkolnym w Ruszkowie w latach okupacji odbywały się szkolenia żołnierzy Batalionów Chłopskich.. W piwnicy, gdzie składowano opał, ukryta była pod podłogą broń.
W wyniku działań wojennych 1 sierpnia 1944 roku została zniszczona szkoła pociskami artyleryjskimi. Po zakończeniu wojny sprowadzono poniemiecki barak i złożono go już w Sadowiu ( w miejscu dzisiejszego Urzędu Gminy). W baraku znajdowały się cztery izby lekcyjne i kancelaria szkoły.
Warunki lokalowe Szkoły ze względu na wzrastającą liczbę uczniów stały się wręcz tragiczne, dlatego też kierownictwo Szkoły reprezentowane przez Józefa Nogala (kierownik szkoły w latach 1945 -1953) i społeczeństwo gminy Sadowie podjęło starania zmierzające do budowy nowej Szkoły. Plany te były skazane jednak na niepowodzenie, ponieważ w okresie powojennym brakowało środków pieniężnych. Na początku lat pięćdziesiątych podjęto starania zmierzające do przekazania budynku Urzędu Gminy na rzecz szkoły
Zakończyły się one połowicznym sukcesem. Szkole oddano część budynku, z której utworzono sześć sal lekcyjnych oraz mieszkanie dla kierownika szkoły. W budynku tym funkcjonowały obok szkoły biuro Gromadzkiej Rady Narodowej i posterunek Milicji Obywatelskiej. W powojennym baraku pozostała jedna sala lekcyjna, biblioteka gromadzka i świetlica. W końcu lat pięćdziesiątych zlikwidowano posterunek milicji, w ten sposób przybyło dwie izby ( sala lekcyjna i magazyn pomocy do fizyki i chemii).
Funkcję kierownika szkoły w latach 1953 -1955 pełniła Cecylia Majewska, od roku 1955 Józef Mrozik. W okresie tym uczęszczało do szkoły około 150 dzieci. Kadrę nauczycielską stanowili: Józef Mrozik, Wincentyna Mrozik, Józefa Cybula, Regina Żelazowska, Irena Mucha, Tadeusz Kuchniak, Alfred Machula.
Od 1945 roku szkoła nosiła nazwę Szkoła Podstawowa Ruszków w Sadowiu, natomiast do 1975 roku Szkoła Podstawowa w Sadowiu.
Liczba dzieci uczęszczających do szkoły stale rosła. Budynek stawał się coraz ciaśniejszy i nie przystosowany do zajęć szkolnych. Nauka odbywała się także w pomieszczeniach piwnicznych, gdzie mieściły się dwie lub trzy klasy lekcyjne.
Na początku lat sześćdziesiątych powstał projekt budowy Gromadzkiej Rady Narodowej. Wówczas to, kierownictwo szkoły, władze partyjne, nauczyciele podjęli starania, aby rozpocząć budowę nowej szkoły, a nie jak zamierzano budynku administracyjnego władz lokalnych. Projekt jednak upadł. Po zakończeniu budowy lokalu Gromadzkiej Rady Narodowej szkoła zajęła cały budynek. Mimo to warunki lokalowe nie spełniły potrzeb utworzonej w 1965 roku ośmiooddziałowej Szkoły Podstawowej w Sadowiu. Dalsze starania zmierzające do poprawy sytuacji lokalowej wpłynęły na wyrażenie zgody przez ówczesne władze gminne na dobudowę piętra do istniejącego budynku. W 1967 roku rozpoczęto budowę, którą zakończono w roku następnym. Szkoła powiększyła się o dwie sale lekcyjne i małą salkę przeznaczoną na bibliotekę szkolną. W tym samym czasie doprowadzono wodę i zainstalowano centralne ogrzewanie. Czyniono nadal starania o wybudowanie sali gimnastycznej. Sporządzano plany zaczęto gromadzić materiały budowlane, jednak z braku środków finansowych zaniechano budowy.
W wyniku przeprowadzonej reformy administracyjnej w połowie lat siedemdziesiątych utworzono Zbiorczą Szkołę Gminną w Sadowiu. W skład nowej jednostki szkolnej weszły Szkoła Podstawowa w Zwoli i Szkoła Podstawowa w Zochcinie.
W latach 1976 -1984 funkcję dyrektora szkoły pełnił Jan Jurys, w latach 1984 - 1991 mgr Tadeusz Kuchniak. W tym okresie podjęto działania zmierzające do nadania szkole imienia Batalionów Chłopskich. Z inicjatywy Krajowej Komisji ds. b. Żołnierzy Batalionów Chłopskich, dyrektora szkoły Tadeusza Kuchniaka i Rady Pedagogicznej rozpoczęto przygotowania do nadania szkole imienia Batalionów Chłopskich.
Organizacja ta prężnie działała w okresie okupacji niemieckiej na terenie gminy Sadowie. Stąd pochodził Komendant BCh obwodu opatowskiego Władysław Zwiejski -"Jaruga". W szkole w latach II wojny św. odbywały się szkolenia żołnierzy BCh.
Na podstawie zarządzenia Kuratora Oświaty w Tarnobrzegu w oparciu o wniosek Rady Pedagogicznej, Samorządu Uczniowskiego oraz Komitetu Rodzicielskiego z dnia 24 listopada 1993 roku nadano Szkole Podstawowej w Sadowiu imię Batalionów Chłopskich oraz prawo posiadania sztandaru. Oficjalne uroczystości odbyły się 22 maja 1994 roku. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Kuratorium Oświaty w Tarnobrzegu, byli żołnierze Batalionów Chłopskich, Grono Pedagogiczne, ksiądz proboszcz parafii w Ruszkowie, uczniowie oraz mieszkańcy gminy Sadowie.
Ze względu na stale wzrastającą liczbę uczniów stary budynek szkolny przestał być funkcjonalny. Dlatego też podjęto starania zmierzające do budowy nowego budynku szkolnego. W latach 1991 -1996 funkcję dyrektora szkoły piastował mgr Zbigniew Jegierski i w tym czasie rozpoczęto budowę nowoczesnej szkoły. Prace zakończono w 1997 roku. Uroczyste otwarcie nowego budynku szkolnego nastąpiło 1 września 1997 roku. Uroczystość rozpoczęła się Mszą Św., którą koncelebrował Ksiądz Biskup Edward Frankowski z Księdzem Kanonikiem proboszczem parafii Ruszków Henrykiem Świtkiem i parafii Biskupice Markiem Dankiem. W inauguracji udział wzięli: Tarnobrzeski Kurator Oświaty Anna Tabor, Wiceminister Edukacji Prof. Stanisław Pastuszka, Senator i Wójt Gminy Piotr Stępień, przedstawiciele Rady Gminy w Sadowiu, nauczyciele, uczniowie oraz mieszkańcy gminy.
Budynek szkolny powiększył się o 10 nowych sal lekcyjnych z bogatym wyposażeniem w meble szkolne i środki dydaktyczne. Sale są słoneczne i przestronne. Nauczyciele dbają o wystrój klas i korytarzy szkolnych. Nadal jednak nie została rozwiązana sprawa sali gimnastycznej.
Obecnie nasz szkoła prowadzona przez dyrektora mgr inż. Karola Błaszczuka (od 1996 roku), liczy 287 uczniów w 16 oddziałach. Kadra pedagogiczna liczy 22 nauczycieli. W śród nauczycieli 90% stanowią kobiety. Większość nauczycieli posiada wyższe wykształcenie magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym. Ponadto legitymują się różnymi formami doskonalenia zawodowego. W szkole prowadzona jest nauka dwóch języków obcych: j. niemieckiego i j. rosyjskiego. Posiada pracownię komputerową. Szkoła znana jest z wysokich osiągnięć w konkursach przedmiotowych, plastycznych, muzycznych. W szkole działa Komitet Rodzicielski, Samorząd Uczniowski, chór szkolny, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci i Gazetka Szkolna "Kleksik".
Opracowała: mgr Małgorzata Chudzik
|
|
|
|
|
